Prej një viti e gjithë bota po përballet me pandeminë e COVID-19 dhe kur vaksinat e para u prodhuan lindi shpresa për të gjithë, por duket se shpërndarja e vaksinave nuk po shkon sipas pritshmërive.
Vendet e pasura kanë bllokuar furnizimin me vaksina për vendet e tjera. BE është kritikuar se ka bllokuar vaksinat duke lejuar që vetëm vendet brenda bllokut të furnizohen me to.
Organizata Botërore e Shëndetësisë ka ndërmarrë programin COVAX, i cili parashikon që të dërgojë vaksina në vendet e varfra.
Por krahas regjistrimit në Covax, vendet e pasura janë angazhuar në një valë marrëveshjesh private me prodhuesit e vaksinave të zhvilluara në perëndim, duke bllokuar pjesën më të madhe të furnizimit global për 2021.
Shumë vende, duke përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe Australinë, nuk kanë zgjedhur për të marrë vaksina nga Covax, duke e përdorur në mënyrë efektive si një mënyrë për të kanalizuar ndihmën e tyre Covid-19.
Disa vende afrikane që përfshijnë Marokun, Egjiptin, Senegalin dhe Seychelles janë duke përdorur vaksinën kineze.
Vendet e G7 javën e kaluar ngritën kontributin e tyre në Covax në 5.3 miliardë, por aktivistët e shëndetit publik thonë se programit nuk i duhen vetëm para, por disa nga dozat e tepërta të vaksinave që vendet e pasura kanë blerë.
Vetëm Franca dhe Norvegjia kanë rënë dakord të japin doza paraprake, dhe vende të tjera të tilla si Britania e Madhe kanë thënë se do të japin nga furnizimi i tyre i tepërt në një datë të papërcaktuar.
Covax thotë se ka furnizim të mjaftueshëm për të vaksinuar 20% të popullsisë së vendeve anëtare të saj deri në fund të vitit.
Deri më tani, janë administruar më shumë se 190 milion vaksina Covid-19, 75% e tyre në vetëm 10 vende, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, e cila gjithashtu ndihmon për të drejtuar Covax. Rreth 130 vende ende nuk kanë filluar programet e vaksinimit.
OBSH ka paralajmëruar se shpërndarja e pabarabartë e vaksinave do të zgjas pandeminë, do të prishë pa nevojë udhëtimet dhe ekonominë për vite dhe do të krijojë hapësirë për shfaqjen e varianteve të reja të rrezikshme Covid-19.
Në vend të tij, vende të tilla si Rusia, Kina, India dhe Izraeli po përdorin aksesin e tyre në vaksina për të ndikuar në botë përmes dhurimeve strategjike.
Në Ballkanin Perëndimor Kosova është e vetmja që nuk ka nisur vaksinimin. Teksa në mungesë të vaksinave nga BE vende si Maqedonia e Veriut i kanë kthyer shpresat nga Kina dhe Rusia. Hungaria është vendi i parë në BE që ka marrë vaksinën ruse dhe atë kineze.
