Këshilli i Lartë i Prokurorisë hapi sot garën për Prokurorin e ri të Përgjithshëm, që do të zëvendësojë Arta Markun. Prokurori i Përgjithshëm ka mandat 7-vjeçar, pa të drejtë riemërimi.
Që prej dhjetorit 2017, kur i mbaroi mandati ish-Prokurorit të Përgjithshëm Adriatik Llalla, prokuroria drejtohet nga Arta Marku, e cila u zgjodh në mënyrë anti-kushtetuese, vetëm me votat e shumicës sociliste, për një periudhë të përkohshme.
Për shkak të vonesave në zbatimin e reformës në drejtësi, veçanërisht procesit të vetingut dhe ngritjes së institucioneve të reja, Kryerprokurorja e Përkohshme Marku ka më shumë se 15 muaj në detyrë.
Kushtet që duhet të plotësojnë kandidatët për Prokuror të Përgjithshëm
Sipas nenit 22, të ligjit 97/2016, kandidatët për Prokuror të Përgjithshëm duhet:
– të kalojnë me sukses verifikimin e plotë të pasurisë dhe figurës së tyre;
– të plotësojnë kërkesat e ligjit të dekriminalizimit, pra të mos jenë dënuar në të shkuarën;
– të mos kenë qenë anëtarë, bashkëpunëtorë ose të favorizuar nga Sigurimi i Shtetit përpara vitit 1990 apo të ndonjë shërbimi tjetër sekret;
– të mos jenë dënuar më parë me vendim gjyqësor të formës së prerë për kryerjen e një vepre penale;
– të mos jenë larguar nga detyra për shkaqe disiplinore, si dhe të mos kenë masa disiplinore në fuqi.
Si do të zgjidhet Prokurori i ri i Përgjithshëm
Kandidatët që plotësojnë kushtet e kërkuara me ligj, vlerësohen dhe renditen nga Këshilli i Lartë i Prokurorisë bazuar në disa kritere:
– vlerësimin profesional në fushën e drejtësisë penale;
– integritetin moral dhe profesional i kandidatit;
– aftësitë organizative dhe drejtuese;
– vlerësimin e elementëve plotësuese si titujt akademike, studime dhe trajnime jashtë vendit, njohja e gjuhëve të huaja.
Më pas, KLP i paraqet Kuvendit të Shqipërisë propozimin për të zgjedhur Prokurorin e Përgjithshëm mes tre kandidatëve të renditur të parët në listë. Prokurori i Përgjithshëm zgjidhet ai kandidat që merr votat e të paktën 84 deputetëve.
Ligji nuk kufizon numrin e votimeve që mund të ndërmarrë Kuvendi, por nëse ai nuk arrin ta zgjedhë Prokurorin e Përgjithshëm brenda 30 ditëve nga paraqitja e propozimeve, kandidati i renditur i pari nga Këshilli i Lartë i Prokurorisë shpallet i emëruar.
Pak javë më parë, Kryetari i Këshillit të Lartë të Prokurorisë Gent Ibrahimi deklaroi se Prokurori i ri i Përgjithshëm duhet të zgjidhet brenda muajit qershor:
“Ligji na jep tre muaj kohë pas konstituimit të Këshillit të Lartë të Prokurorisë për përgatitjen e rregullores. Në datë 19 mars hapet gara për Prokurorin e Përgjithshëm. Në muajin qershor do të kemi Prokurorin e ri të Përgjithshëm.”