Shpesh dëgjojmë se nacionalizmi është në të vërtetë mjaft i mirë.
Sepse çfarë mund të ketë të gabuar të duash popullin tënd?
Problemi është se shpesh herë njerëzit janë ata që vuajnë më shumë dhe paguajnë çmimin më të lartë për politikën nacionaliste.
Pse e them kete? Gjuha e nacionalizmit përdor fjalë ekskluzivisht të mëdha: Identiteti, Historia, Tradita, Gjuha, Shkrimi i Shenjtë, Simbolet.
Nuk sheh lumenj të ndotur, ajër të ndotur, të sëmurë dhe të varfër, të papunë, pyje të gjymtuara, spitale të shkatërruara, të rinj të pashkolluar.
Me fjalë të tjera – nuk i sheh njerëzit me problemet e vërteta.
I magjepsur nga fjalët e mëdha, nacionalizmi të tërheq në kufijt e të paimagjinueses dhe shpesh sakrifikon të ardhmen e një vendi për të kaluarën e lavdishme.
Për nacionalistët, kombi është përpara dhe mbi njerëzit dhe interesat nacionaliste janë më të rëndësishme se interesat e qytetarëve. Pse them interesa më të mëdha-nacionaliste?
1Epo, pikërisht sepse nacionalizmi nuk pajtohet kurrë me kufijtë ekzistues, ai gjithmonë i sheh ata shumë më larg, atje ku ishin dikur, atje ku duhet të ishin.
Kudo, thjesht jo atje ku janë tani. Kjo është arsyeja pse nacionalizmi nuk është i interesuar për atë që është këtu, prandaj ai as nuk mund ta shohë atë, pikëpamjet e tij janë të përqendruara në të ardhmen, qëllimet e tij janë diku larg.
Prandaj, pikëpamja nacionaliste për kombin qendron përpara dhe më lart, edhe kundër popullit të tij.
Ju nuk keni nevojë për një ekonomi të fortë dhe standard të lartë jetese, liri të shtypit, institucione të forta, një gjyqësor të pavarur, një universitet autonom, intelektualë kritikë ose opozitë, për të arritur qëllimet nacionaliste.
Të gjitha ato më lart shihen si një pengesë, një kërcënim për ëndrrën dhe lumturinë. Kjo është arsyeja pse nacionalizmi e sheh opozitën si tradhëti, shtypin e lirë si një kërcënim dashakeqës, ndarjen e pushtetit si një dobësi, institucionet dhe ligjet si një problem, intelektualët kritikë si ‘auto-shovinistë’, çfarëdo që të thotë kjo.
Për të arritur qëllimet e tij, nacionalizmi kërkon pikërisht të kundërtën – një udhëheqës i fortë, njerëz të bindur, kontroll të plotë dhe gatishmëri të vazhdueshme për të mbrojtur diçka, dhe për të marrë diçka gjithashtu.
Dhe kjo është arsyeja pse, në fund, interesat nacionaliste janë kundër interesave të njerëzve: shteti është kundër shoqërisë.
Një problem edhe më i madh është gjendja e ndërgjegjes që rrezaton nacionalizmi.
Për shkak se identiteti ndërtohet duke përdorur imazhin, nuk ka ide për veten pa idenë e Tjetrit, i cili supozohet se është krejtësisht ndryshe nga ne.
Është më e lehtë për Tjetrin të jetë një komb fqinj ose, edhe më mirë, një pakicë kombëtare. Ata janë atje, ne i njohim mirë dhe sigurisht që janë fajtorë për diçka.
Që nacionalistët amerikanë të duken më mirë, më të mëdhenj, më të vjetër dhe më të bukur, është e nevojshme që të tjerët të jenë më keq, më të vegjël, më të rinj dhe më të shëmtuar se ne.
Prandaj ndjenja e epërsisë midis nacionalistëve. Dhe posa të jemi superiorë, kemi të drejta më të mëdha.
Dhe kur kemi të drejta më të mëdha, është koha t’i heqim ato nga të Tjerët. Dhe kështu, në një kërcim të trefishtë, ne arrijmë në bazën psikologjike për konflikt.
Ekziston gjithashtu një përshtypje e vazhdueshme se Tjetri vazhdimisht na kërcënon, se ata janë burimi i të gjitha fatkeqësive tona dhe ne jemi në paranojë të vazhdueshme.
‘Epo, nëse vetëm ata nuk do të ekzistonin’… Kjo është arsyeja pse krimi është faza përfundimtare e nacionalizmit, ai domosdoshmërisht buron prej tij, si realizimi i tij përfundimtar.
Dhe kjo është arsyeja pse nacionalizmi nuk është aspak i drejtë, nacionalizmi i ha fëmijët e tij.
Dr.Dubravka Stojanovic është një historiane profesore e rregullt në Shkollën e Historisë në Fakultetin Filozofik, Universiteti i Beogradit.
Botuar me leje nga portali në internet Vicinity. Afërsia është një platformë e hapur, e disponueshme për të gjithë ata nga rajoni, ose Ballkani Perëndimor, zëri i të cilëve ka nevojë për amplifikim, dhe të cilët janë të etur të shprehin perspektivën e tyre kritike, idetë e reja dhe pikëpamjet e tyre mbi çështjet aktuale. Afërsia është një iniciativë e përbashkët e Fondit Evropian për Ballkanin dhe Fondit Evropian në Serbi.
