Parlamenti shqiptar ka miratuar projektligjin “Për regjistrimin e organizatave jofitimprurëse” me 83 vota pro, 9 kundër dhe 3 abstenime.
Votimi vjen vetëm disa ditë pasi Amnesty International akuzoi Shqipërinë për përdorimin e ligjeve anti-terrorizëm për të heshtur kritikët dhe goditjen e OJQ-ve. Ai tha se Shqipëria dhe vendet e tjera ishin “fshehur prapa degëve të fiqve” të rekomandimeve të organizatave ndërkombëtare, për luftimin e pastrimit të parave dhe krimeve të tjera financiare.
Koalicioni Global i OJF-ve në FATF kishte theksuar më parë se ligji ka disa “çështje themelore problematike që mund të çojnë në kufizime të së drejtës për të krijuar OJQ”.
Kjo, ata thanë, përfshinte detyrimin për të regjistruar të gjitha OJQ-të, në kundërshtim me standardet ndërkombëtare për lirinë e asociimit.
Ligji kaloi në Komisionin e Ligjeve në shkurt dhe u miratua në parlament sot. Sipas dispozitave të tij, të gjitha OJQ-të duhet të regjistrohen publikisht dhe duhet të bëjnë publike të gjitha informacionet në lidhje me pronarët dhe donatorët. Ky informacion do të jetë në dispozicion për anëtarët e publikut.
Në Parlament sot, Ministrja e Drejtësisë Etilda Gjonaj tha se qëllimi i ligjit është ulja e burokracisë. Do të bëhet shumë më e lehtë për ata që jetojnë jashtë Tiranës të regjistrojnë një OJQ ose përfshirjen e tyre në një të tillë.
Ajo tha se ligji u hartua “për shkak të detyrimeve që burojnë nga MONEYVAL” dhe do të rrisë transparencën dhe do të heqë rrezikun e pastrimit të parave.
Ministri shtoi se është në “përputhje të plotë me praktikat më të mira ndërkombëtare”. Ajo nuk adresoi kritikat.
Ligji gjithashtu do ta bëjë regjistrimin e një OJQ-je më të thjeshtë. Në vend që të kaloni nëpër një proces gjyqësor, duke patur regjistrimin dhe çdo ndryshim të mbikëqyrur nga një gjyqtar, tani mund të aplikoni në internet. Kjo ul kostot dhe kursen kohë, sipas Gjonaj.
Vitin e kaluar kishte rreth 2,000 çështje në gjykatë në lidhje me kryerjen e veprimeve në regjistrin e OJQ-ve. Procesi i ri, i cili heq nevojën për një seancë gjyqësore, do të ul barrën e gjykatave dhe do të përshpejtojë procesin e regjistrimit si OJQ.
Një Njësi e Hetimit Financiar u krijua në Drejtorinë e Antiterrorizmit të ASP-së. Puna mbi financimin e terrorizmit në sektorin e OJQ-ve ka filluar me një vlerësim të rrezikut të të gjitha OJQ-ve nga Autoriteti i Përgjithshëm Tatimor, sipas Raportit të Shqipërisë 2020 nga Komisioni Evropian.
Krijimi i një regjistri të pronarëve përfitues të OJQ-ve u përmend po ashtu në raport, duke vënë në dukje se:
“Deri më tani, Shqipëria nuk ka krijuar një regjistër të llogarisë bankare qendrore dhe as një regjistër përfitues të pronësisë.”
