Pas formimit, Gjykata e re Kushtetuese nuk do të ketë kuorumin e duhur

Nga Vincent W.J. van Gerven Oei
Pas formimit, Gjykata e re Kushtetuese nuk do të ketë kuorumin e duhur

Si qeveria shqiptare, ashtu dhe ndërkombëtarët, kanë vendosur bast për ngritjen e Gjykatës Kushtetuese pas verës. Në një intervistë dje, Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit i SHBA Matthew Palmer (duke e ngatërruar Gjykatën e Lartë me Gjykatën Kushtetuese) deklaroi:

“Ajo që na shqetëson është se nuk ka Gjykatë [Kushtetuese]. Ne do të dëshironim që Gjykata të kosntituohej […] Pikërisht për këtë arsye ne do të dëshironim që Gjykata [Kushtetuese] të ngrihet, duke përfshirë gjyqtarë që kanë kaluar procesin e nevojshëm të vetingut.”

Si kryetar i Këshillit të Emërimeve në Drejtësi (KED), Ardian Dvorani, pranoi së fundmi, se aktet nënligjore të miratuara nga KED nuk kërkojnë që kandidatët e Gjykatës Kushtetuese të kenë kaluar me sukses “procesin e nevojshëm të vetingut” me vendim përfundimtar nga të dy institucionet e vetingut KPK dhe KPA.

Ky fakt vë në pikëpyetje cilësinë e magjistratëve të rinj të caktuar në gjykatën më të lartë të vendit, e cila pritet të vendosë për çështje të ndjeshme politike, siç janë zgjedhjet e 30 qershorit dhe Ligji i Teatrit Kombëtar.

Sidoqoftë, tani duket se ekziston një rrezik i konsiderueshëm që edhe me kandidatët e aprovuar nga KED, disa prej të cilëve ende nuk kanë marrë një vendim përfundimtar të konfirmimit në detyrë, Gjykata Kushtetuese nuk do të bëhet funksionale brenda këtij vit.

Problemi i parë është ai që kam theksuar më parë, përkatësisht sipas dispozitave kalimtare të Kushtetutës, gjyqtarët e rinj në Gjykatën Kushtetuese emërohen me rotacion:

Neni 179, pika 2: Anëtari i parë për t’u zëvendësuar në Gjykatën Kushtetuese emërohet nga Presidenti i Republikës, i dyti zgjidhet nga Kuvendi dhe i treti emërohet nga Gjykata e Lartë. Kjo radhë ndiqet për të gjitha emërimet që do të bëhen pas hyrjes në fuqi të këtij ligji.

Kjo do të thotë që pa funksionuar Gjykata e Lartë, maksimumi dy gjyqtarë të rinj mund të emërohen në Gjykatën Kushtetuese. Edhe pse eksperti i EURALIUS-it, Klodian Rado i rekomandoi Këshillit të Lartë Gjyqësor (KLGj) që të transferojë përkohësisht gjyqtarët nga gjykatat e ulta në Gjykatën e Lartë (e cila ka mbetur vetëm me një gjyqtar), KLGj së fundmi vendosi të përdorë skemën e tranferimit të përkohshëm vetëm për rastet urgjentet të ekstradimit.

Për më tepër, KED ende nuk ka filluar të vlerësojë dhe rendisë kandidatët për vendet e lira në Gjykatën Kushtetuese për t’u plotësuar nga kandidatët e zgjedhur nga Gjykata e Lartë. Kjo do të thotë që sipas Kushtetutës vetëm dy kandidatë të rinj nga ata që janë zgjedhur aktualisht nga KED mund të emërohen: një nga Presidenti dhe një nga Parlamenti

Por edhe nëse do të shkelet Kushtetuta, dhe të gjithë kandidatët e aprovuar nga KED-i, të cilët i propozohen Presidentit dhe Parlamentit, emërohen, ekziston rreziku i vërtetë se kuorumi i nevojshëm për seanca plenare të Gjykatës Kushtetuese prej 6 gjyqtarësh nuk do të plotësohet.

Deri më tani KED ka renditur këto kandidatura:

1 – Arta Vorpsi, Besnik Muçi, Regleta Panajoti, Elsa Toska për vendin vakant të shpallur nga Presidenti më 7 shkurt të 2018;

2 – Besnik Muçi, Regleta Panajoti për vakancën e parakohshme të shpallur nga Presidenti më 7 shkurt 2018;

3 – Arta Vorpsi, Besnik Muçi, Elsa Toska për vendin vakant të shpallur nga Kuvendi më 12 shkurt 2018;

4 – Për vakancën e 28 gushtit të 2018, asnjë kandidat nuk u miratua;

5 – Arta Vorpsi, Fiona Papajorgji, Elsa Toska për vendin vakant të shpallur nga Kuvendi më 4 mars 2019;

6 – Arta Vorpsi, Fiona Papajorgji, Elsa Toska për vendin vakant të shpallur nga Kuvendi më 4 mars 2019;

Asnjë kandidat nuk u miratua për vakancën e shpallur nga Parlamenti më 28 gusht 2018.

Miratimi i pesë kandidatëve për pesë vendet e tjera të lira do të kërkojë koordinim midis Presidentit dhe Parlamentit, sepse jo të gjithë kandidatët janë cilësor për të gjitha vendet e lira.

Duke marrë parasysh armiqësinë aktuale midis dy institucioneve, kjo duket se nuk ka gjasa të ndodhë.

Por edhe nëse Presidenti dhe Parlamenti do të koordinonin përpjekjet e tyre, Gjykata Kushtetuese do të kishte sërish me një kandidat më pak se kuorumi për të dhënë gjykimin. Kjo do të thotë që e gjithë procedura e emërimit do të duhej të rifillohet nga e para, dhe mund t’i marrim me mend vonesat që do të ketë.

Lajme te ngjashme

Më të lexuarat

Dërgo informacion në mënyrë konfidenciale

Nëse keni informacion në interes të publikut mund ta dërgoni te redaksia e Exit duke zgjedhur te mbeteni anonim nëse dëshironi.

Mënyrat e dërgimit >>