Një hetim i BIRN zbuloi se, në vitin 2019, Ministria për Integrimin Evropian në Kosovë pagoi një firmë franceze për të promovuar shkëmbimin e territorit si një zgjidhje legjitime për dialogun Kosovë-Serbi.
Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, së pari ngriti mundësinë e shkëmbimit të territorit si një zgjidhje për dialogun Kosovë-Serbi në vitin 2018. Kryeministri i atëhershëm i koalicionit PANA, Ramush Haradinaj kundërshtoi me forcë nocionin duke thënë “kjo është arsyeja pse ndodhin tragjeditë”.
Sidoqoftë, një Ministri e drejtuar nga PDK në qeverinë e Haradinaj duket se ka qenë duke financuar një fushatë lobuese për nxitur idenë e një shkëmbimi territoresh midis Kosovës dhe Serbisë, një mundësi e pëlqyer në skenën politike të BE-së.
Majorelle PR & Events morën €168,000 nga taksapaguesit përmes një kontrate të nënshkruar dhe negociuar nga Ministrja e Integrimit të PDK-së, Dhurata Hoxha, në qeverinë e koalicionit PANA. Hoxha është një ish këshilltare e Thaçit, ndërsa PDK u themelua nga Thaçi dhe u drejtua prej tij deri në vitin 2016, kur ai u bë President.
Një raport i firmës dërguar ambasadorit të Kosovës në Francë tregon se çështja e ndryshimeve territoriale shihet si “tabu” në arenën politike franceze, por vëren se mbështetja e SHBA për një ndryshim të kufijve ka bërë që BE të shohë “pozicionin e Kosovës, duke treguar sesi modifikimi i territorit mund […] të jetë një mënyrë për rifillimin e dialogut ”në mënyrë më të favorshme.
Hoxha pohoi për BIRN se firma ishte paguar për të lobuar liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës dhe tha se ajo nuk ishte në dijeni të pretendimit “shqetësues” që Majorelle po promovonte shkëmbimin e territorit. Ajo shtoi se kurrë nuk kishte parë raportet e dërguara nga Majorelle, dhe pretendoi se nuk njihte mbikqyrësin e kontratës.
Sidoqoftë, dokumentet e zbuluara nga BIRN, tregojnë se Hoxha ishte investuar veçanërisht për nënshkrimin e një kontrate me Majorelle. Kontrata u negociua drejtpërdrejt me firmën, duke anashkaluar procedurat e zakonshme të prokurimit publik të përcaktuara me ligj. Kur Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë Demush Shasha tregoi shumë për Hoxhën, ajo këmbënguli që “rrethanat janë të jashtëzakonshme”.
Kontrata ishte e dyshimtë, dhe pa dashur nënshkruante, Shasha dha dorëheqjen. Zëvendësimi i tij, Kushtrim Cukaj, i lidhur me një ish-ministër të Drejtësisë të PDK-së dhe partner biznesi i vërtetuar i liderit të PDK-së Kadri Veseli, u pushua nga një komision disiplinor në maj të vitit 2020 për, ndër të tjera, mungesë kontrolli në lidhje me kontratat e nënshkruara nga ministria e Hoxhës .
Kreu i PDK-së Kadri Veseli, ish-kryeministri Ramush Haradinaj dhe Majorelle PR & Events nuk janë përgjigjur kërkesave të BIRN për koment.
