Institucionet qeveritare nuk janë transparente për raportimin mbi zbatimin e strategjive dhe shpenzimeve buxhetore. Kjo është gjetja kryesore e Raporti mbi reformën e administratës publike, publikuar nga Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim.
Raporti zbuloi “mangësi të rëndësishme” në lidhje me transparencën e qeverisë, llogaridhënien, hapjen dhe angazhimin publik në hartimin dhe zbatimin e politikave.
Qeveria shqiptare nuk përfshin shoqërinë civile në hartimin dhe konsultimin e legjislacionit, ose në koordinimin e politikave mbi administratën publike. Kjo vë në dyshim efektivitetin e planifikimit dhe zbatimit të qeverisjes së mirë dhe reformave të administratës publike, shkruhet në raport.
Pavarësisht legjislacionit, qeveria nuk e angazhon shoqërinë civile në konsultime publike të legjislacionit dhe politikave. Gjatë periudhës së monitoruar, u mbajtën konsultime formale për afërsisht 64 përqind (18 nga 28) të ligjeve të miratuara, dhe për 40 përqind (6 nga 15) të strategjive dhe planeve të veprimit. Mbetet e paqartë nëse reagimet e shoqërisë civile janë marrë në konsideratë edhe gjatë këtyre konsultimeve formale, pasi qeveria nuk ka bërë asnjë raport konsultimi me publikun.
Gjetjet e tjera të raportit janë:
Gati 70 përqind e strategjive përmbajnë gjetje të bazuara në dëshmi të prodhuara nga OJQ-të.
Departamenti i Administratës Publike në Shqipëri në përgjithësi vlerësohet pozitivisht. Ajo rregullisht shpall konkurset dhe kërkesat e publikuara për punë në mënyrë të qartë. Kriteret e rekrutimit për nëpunësit civilë janë të bazuara në merita dhe jo diskriminuese.
Institucionet qeveritare “nuk ndjekin në mënyrë aktive një politikë të të dhënave të hapura”; ato paraqesin vetëm informacione bazë në uebfaqet e tyre, por rrallë informacion dhe raporte specifike buxhetore. Roli pozitiv i Komisionerit për Informimin dhe Mbrojtjen e të Dhënave theksohet dhe qeverisë i kërkohet të zbatojë vendimin e komisionerit.
Qeveria ka lehtësuar ofrimin e një sërë shërbimesh përmes portalit dixhital e-Albania. Njerëzit mund të marrin disa shërbime më lehtë dhe më shpejt në dy vitet e fundit, dhe vetëdija për disponueshmërinë e shërbimeve elektronike është rritur ndjeshëm. Sidoqoftë, përdorimi i shërbimeve elektronike është i ulët dhe mbetet nën mesataren rajonale. Qeverisë i kërkohet të marrë reagimet e qytetarëve për këto shërbime dhe t’i përmirësojë ato në përputhje me rrethanat.
Qeveria raporton rregullisht për zbatimin e buxhetit, duke i siguruar publikut informacionin bazë mbi të ardhurat dhe shpenzimet. Megjithatë, ai nuk jep informacion të rëndësishëm për sektorët strategjikë si energjia, minierat dhe infrastruktura.
Raporti është pjesë e një projekti trevjeçar të financuar nga BE, i nisur në 2018 që synon monitorimin e reformave në administratat publike të vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Ai u përqëndrua në kuadrin strategjik të reformës së administratës publike, zhvillimin dhe koordinimin e politikave, menaxhimin e shërbimeve publike, llogaridhënien, ofrimin e shërbimeve dhe menaxhimin e financave publike.
