Anëtarë të organizatës belge jo-fitimprurëse, “River Cleanup” kanë ardhur në Shqipëri për të marrë pjesë në një aksion për pastrimin e lumit Ishëm që do të zhvillohet në 15 maj rreth orës 12:00.
Çdo vit, më shumë se 8 miliardë kilogramë mbeturina plastike përfundojnë në oqeanet e botës. Pothuajse e gjithë kjo sasi vjen nga lumenjtë që derdhen në det. Në fakt, qyteti i Tiranës është kontribuesi i katërt më i madh i mbetjeve plastike në Detin Mesdhe, pavarësisht se nuk ka dalje në det.
Sipas raportit të IUCN “The Mediterranean: Mare plasticum”, Tirana derdh 1,123 tonë mbeturina në det çdo vit. Shqipëria në vlerësohet se derdh rreth 10,000 tonë materiale plastike në det çdo vit.
“River Cleanup” synon jo vetëm të kryejë pastrime për të parandaluar derdhjen e plastikës në det, por gjithashtu dëshiron të rrisë ndërgjegjësimin në lidhje me plastikën, riciklimin dhe mbeturinat.
“Lumenjtë janë arteriet blu të planetit tonë. Sidoqoftë, shumë prej lumenjve dhe përrenjve në botë preken rëndë nga ndotja, me plastikën që është një nga shkaktarët kryesorë. Për të kufizuar sasinë e ndotjes nga plastika që është përtej mundësisë për t’u grumbulluar dhe ricikluar, ne duhet ta pastrojmë atë përpara se të derdhet në oqean,”, thuhet në faqen e tyre të internetit.
Ata shtojnë se besojnë në edukimin e njerëzve, transformimin e ndërmarrjeve dhe pastrimin aktiv të lumenjve si një mënyrë efikase për të ndaluar që mbetjet plastike të ndosin mjedisin.
Organizata ka bashkuar forcat me Alben Kola, një aktivist vendas mjedisor dhe një guidë e njohur turistike, për të organizuar një pastrim tjetër në vend. Gjatë javëve të fundit, ka pasur tre pastrime të mëdha të drejtuara nga qytetarët, një në Liqenin e Komanit, një tjetër në Liqenin e Fierzës dhe një të organizuar nga një grup tjetër në plazhin e Durrësit.
Ekipi nga River Cleanup mbërriti dje në Shqipëri. Gjatë vizitës së tyre, ata do të takohen me aktivistë, gazetarë, grupe mjedisore dhe aktorë të qeverisë.
Lumi Ishem është 79 km i gjatë dhe formohet nga bashkimi i lumit të Tiranës dhe përrenjtë Tërkuza dhe Zeza. Fatkeqësisht, lumi i Tiranës dhe Lanës që derdhen në Ishëm janë ndotur seriozisht nga ujërat që derdhin fabrikat dhe banorët e Tiranës.
Analizat kanë treguar se sasia e amoniakut, nitrogjenit dhe mbetjenve që gjenden në lum tejkalojn standardin e BE-së. Për më tepër, në derdhjen e tij, lumi ka një erë të keqe ku depozitohen ujëra të ndotura, plastikë dhe ndotës të tjerë në zonë, të cilat nga ana tjetër, kërcënojnë një zonë të rëndësishme të shumimit të breshkave të detit.
Shqipëria nuk ka struktura ricikluese të mirëfillta. Në vend të kësaj, qeveria ka investuar shumë në inceneratorët e mbetjeve dhe fushat e depozitimit të plehërave.
