Shkencëtarët amerikanë David Julius dhe Ardem Patapoutian fituan Çmimin Nobel për Mjekësinë në vitin 2021 për zbulimin e receptorëve në lëkurë që ndjejnë temperaturën dhe prekjen dhe mund të hapin rrugën për qetësuesit e rinj të dhimbjes.
Puna e tyre, e kryer në mënyrë të pavarur, ka ndihmuar në tregimin se si njerëzit e shndërrojnë ndikimin fizik nga nxehtësia ose prekja në impulse nervore që na lejojnë të “perceptojmë dhe përshtatemi me botën përreth nesh”, tha Asambleja Nobel në Institutin Suedez Karolinska.
“Kjo njohuri po përdoret për të zhvilluar trajtime për një gamë të gjerë të sëmundjeve, përfshirë dhimbjet kronike.”
Patapoutian lindi në vitin 1967 nga prindër armenë në Liban dhe u transferua në Los Anxhelos në rininë e tij.
Ai është vlerësuar për gjetjen e mekanizmit qelizor dhe gjenit themelor që përkthen forcën mekanike në lëkurën tonë në një sinjal elektrik nervor.
Patapoutian është profesor në Scripps Research, La Jolla, California, pasi ka bërë kërkime më parë në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko dhe Institutin e Teknologjisë të Kalifornisë, Pasadena.
Julius, i lindur në Nju Jork, 65 vjeç, është Profesor në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko, pas punës së mëparshme në Universitetin Columbia, në Nju Jork.
Gjetjet e tij u frymëzuan nga interesi i tij për mënyrën se si produktet natyrore mund të përdoren për të hetuar funksionin biologjik dhe ai përdori kapsaicinën, molekulën që i bën specat djegës pikantë duke simuluar një ndjesi të rreme të nxehtësisë, për të kuptuar ndjenjën e temperaturës së lëkurës.
Julius shpreson se puna e tij do të ndihmojë në identifikimin e strategjive të reja për trajtimin e sindromave të dhimbjes kronike.
