Udhëheqësit e BE-së do të rikonfirmojnë angazhimin e tyre për zgjerimin e BE-së në samitin me gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor të mërkurën, duke ofruar një bashkëpunim për rajonin, por pa afate kohor, sipas një projekt -dokumenti të parë nga EURACTIV.
Raportet e mediave javën e kaluar sugjeruan se vendet anëtare të BE mund të mos bien dakord për të garantuar anëtarësimin në BE të Shqipërisë, Bosnjës, Kosovës, Malit të Zi, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë.
Pas disa javësh mosmarrëveshje mbi formulimin e një deklarate të samitit, negociatat në prag të samitit në Slloveni duket se kanë dhënë rezultate, me draft dokumentin e fundit shkruhet se BE “rikonfirmon angazhimin e saj ndaj procesit të zgjerimit”.
“Ne gjithashtu kujtojmë rëndësinë që BE mund të ruajë dhe thellojë permes zhvillimin të saj, duke siguruar kapacitetin e saj për të anëtarësuar anëtarë të rinj,” shton dokumenti.
Dokumenti jep detaje mbi një bashkëpunim më të gjerë ekonomik, transport, shëndetësi dhe siguri pa përmendur fjalën “anëtarësim” dhe pa ofruar afate kohore.
“Kjo deklaratë, siç është paraqitur, po përpiqet të balancojë ambicien për zgjerim dhe kapacitetin e BE -së për të siguruar zgjerimin e saj,” tha një zyrtar i BE -së përpara samitit.
Përfshirja e fjalës “zgjerim” paraqet një fitore të vogël diplomatike për disa, kryesisht presidencën e Sllovenisë të Këshillit të BE -së, duke pasur parasysh se dokumentet e mëparshme e kanë hequr frazën krejtësisht, nduke e zëvendësuar me “perspektivë evropiane”.
Megjithatë, mbetet të shihet nëse kjo lëvizje do të jetë e mjaftueshme për të siguruar vendet në rajon për besueshmërinë e procesit të zgjerimit.
Një zyrtar i BE -së tha se pranimi i zgjerimit në disa shtete anëtare të BE -së “është gjithashtu diçka që udhëheqësit po e konsiderojnë pasi ne jemi në një proces unanim.”
Një zyrtar i dytë i BE -së shtoi se ndërsa nuk kishte marrëveshje për një deklaratë samiti, strategjia e zgjerimit të BE -së ende u përball me pengesa.
Franca dhe Hollanda kanë qenë prej kohësh të kujdesshëm për zgjerimin e BE -së.
Përpara samitit, Ministri i Jashtëm gjerman Heiko Maas ka bërë thirrje për fillimin e negociatave të pranimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, duke thënë se “duhet të dërgohet një mesazh i qartë se bashkimi me Ballkanin Perëndimor është një qëllim i arritshëm”.
Sllovenia, e cila aktualisht mban presidencën e Këshillit të BE -së ka kërkuar të përfshijë një angazhim që blloku merr me gjashtë shtetet e Ballkanit deri në vitin 2030. Megjithatë, propozimi dështoi të fitojë mbështetje dhe nuk do të shfaqet në dokument.
“Në fund, ne duhet të kemi parasysh se të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor janë në nivele shumë të ndryshme politikisht, që do të thotë se duhet të ketë vullnet politik nga të dyja palët,” tha një diplomat i BE për EURACTIV përpara samitit.
Samiti gjithashtu do të miratojë Planin Ekonomik dhe të Investimeve (EIP) prej 30 miliardë eurosh të Komisionit Evropian, i cili do të përqëndrohet kryesisht në ndërtimin e infrastrukturës së re në rajon për të nxitur zhvillimin ekonomik.
I pyetur nëse paketa është një çmim ngushëllimi duke pasur parasysh negociatat e bllokuara, një zyrtar i BE
Reporterët pa Kufij (RSF) bënë thirrje që liria e shtypit të jetë një temë në samitin e Ballkanit Perëndimor pasi është një kusht për bisedimet e pranimit në BE.
“Liria e shtypit nuk duhet të jetë një temë tabu në samitin BE-Ballkan,” tha Pavol Szalai, kreu i zyrës së RSF-së në BE/Ballkan, duke vënë në dukje se liria e shtypit po zvogëlohej në të gjithë.
