Raporti Doing Business 2017 i Bankës Botërore e ka renditur Shqipërinë të 58-tën nga 190 vende për lehtësinë e bërjes biznes.
Raporti Doing Business ka vlerësuar faktorёt qё lehtёsojnё ose pengojnё biznesin nё 190 vende tё botёs pёr periudhën Qershor 2015–Qershor 2016.
Në krahasim me vitin e shkuar Shqipëria është ngjitur me 32 vende në renditje. Megjithatë, vendi vazhdon të renditet ndër tre të fundit në rajon, duke lënë pas vetëm Kosovën dhe Bosnje-Hercegovinën.
Maqedonia, e renditur e dhjeta në botë, është jo vetëm vendi i vlerësuar me klimën më të mirë në rajon, por edhe në krye të të gjithë botës, duke lënë pas pothuajse të gjitha vendet e zhvilluara dhe të përparuara si Gjermaninë, Kanadanë, Japoninë apo Zvicrën.
Pavarësisht se raporti vëzhgon vetëm dhjetë faktorët dhe lë jashtë shumë të tjerë, ai ndikon deri diku në imazhin ndërkombëtar të një vendi për të tërhequr investitorë të huaj. Kjo ka bërë që shumë qeveri, kryesisht të vendeve në zhvillim, të ndërmarrin reforma vetëm për ato indikatorë që raporti vëzhgon, duke lënë pas dore faktorë të tjerë që ndikojnë klimën e biznesit.
Në Shqipëri, raporti është përqendruar vetëm në qytetin e Tiranës.
Më poshtë po përmbledhim pikat kryesore të raportit për Shqipërinë dhe vlerësimet për të dhjetë faktorët:
- Për nisjen e një biznesi, Shqipëria renditet e 46-ta mes 190 vendeve. Për këtë faktor merren parasysh kohëzgjatja dhe pagesat e nevojshme për të hapur një biznes. Nuk shqyrtohen, procedurat për të mbyllur një aktivitet.
- Për lejet e ndërtimit, Shqipëria renditet e 106-ta mes 190 vendeve. Megjithëse, gjatë këtij viti, rinisi dhënia e lejeve të ndërtimit pas një moratorium dy vjeçar, ky faktor është ndër më keqvlerësuarit nga raporti.
- Për sigurimin e energjisë elektrike, Shqipëria renditet e 156-ta mes 190 vendeve. Raporti vlerëson vetëm lehtësinë me të cilën mund të merret një lidhje e re për energjinë dhe jo mbulimin apo pagimin e faturave.
- Për regjistrimin e pasurive, Shqipëria renditet e 106-ta mes 190 vendeve dhe e fundit në rajon. Për këtë tregues merren në shqyrtim procedurat për regjistrimin e pasurive, cilësia e sistemeve të administrimit të tokës, si dhe kostot dhe koha që duhet për transferimin e pronave.
- Për marrjen e kredive, Shqipëria renditet e 44-ta mes 190 vendeve dhe e parafundit në rajon. Raporti vlerëson kuadrin ligjor për transaksionet dhe nëse ligjet për falimentimin apo kolateralin e lehtësojnë apo vështirësojnë procesin e marrjes së kredive nga bizneset.
- Për mbrojtjen e aksionerëve të vegjël, Shqipëria renditet e 19-ta mes 190 vendeve. Krahasuar me vitin e kaluar, në këtë faktor vendi ka humbur 11 vende. Gjithsesi, ky është treguesi në të cilën Shqipëria ka është vlerësuar më lartë nga të gjithë.
- Për pagimin e taksave, Shqipëria renditet e 97-ta mes 190 vendeve. Raporti mat numrin e taksave që një biznes duhet të paguajë në vit, procedurat, kohën dhe kostot e përgjithshme. Krahasuar me vitin e kaluar Shqipëria e ka bërë më të lehtë pagesën e taksave duke futur një sistem të ri online, por nuk ka ulur numrin e taksave. Krahasuar me vendet e tjera të raportit, Shqipëria lë pas vetëm Bosnje-Hercegovinën.
- Për tregtinë ndërkombëtare, Shqipëria renditet e 24-ta mes 190 vendeve. Raporti mat kohën dhe koston për eksportin apo importin e mallrave. Në raport theksohet se Shqipëria e ka vështirësuar këtë proces duke futur skanimin e detyrueshëm, çka rrit kohën dhe kostot e një biznesi.
- Për zbatimin e kontratave, Shqipëria renditet e 116-ta mes 190 vendeve dhe e fundit në rajon, me një diferencë të madhe nga vendi i fundit, Bosnje-Hercegovina në vend të 64-rt. Raporti mat kohën dhe koston për zgjidhjen e një mosmarrëveshjeje tregtare përmes një gjykatë e shkallës së parë vendore dhe cilësinë e proceseve gjyqësore.
- Për zgjidhjen e paaftësisë paguese, Shqipëria renditet e 43-ta mes 190 vendeve. Raporti studion kohën, koston dhe kuadrin ligjor të procedurave të falimentimit.