Mashtruesit e Call-Center-ave mbërrijnë në Shqipëri dhe Gjeorgji

Në festën e çmendur të vitit të ri 2020 në Milton Group, ndërsa qindra të rinj pinin dhe kërcenin gjatë gjithë natës, disa nga njerëzit kyç në dhomë u shkëputën nga festa për të pozuar në një foto së bashku.

Thuajse të ngjashëm në veshjet e tyre me kostum të zi dhe kokën e rruar dhe të rrethuar nga një grup bodigardësh, ata u rreshtuan në ballë të një sfondi me pisha të zbukuruara me kupa ari dhe që stolisej me urimin “Gëzuar Vitin e Ri! Milton Group”.

Këto pamje të hedhura në Instagram, prej të paktën dy prej pjesëmarrësve, nuk ishin veç një moment nga festa, por një e dhënë e rëndësishme për gazetarë të kuptonin që lidhjet e Milton Group shkonin përtej kufirit Ukrahinas, aty ku ishte ngritur skema e mashtrimit, në një qendër tregtare në Kiev, nga ku viktimave iu mor dhe qindarka e fundit të kursimeve.

Tani, duke përdorur provat nga media sociale, intervistat me punonjës të call centrave, dhe raportime të fshjehta, OCCRP mund të  zbulojë se Call Center i  Milton Group në Kyiv është pjesë e një rrjeti të operacioneve të ngjashme në disa vende ku punësohen një ushtri shitësish për të bindur viktima nga e gjithë bota të hedhin para në investime të dyshimta.

Në pamjet e festës në Instagram, duket një këshilltar zyrtar i ministrit të Mbrojtjes të Shqipërisë që qëndron në rreshtin qendror. Pranë tij ishte një njeri me emrin David Todua.

Todua, një Gjeorgjiano-Izraelit, ishte në radarin e gazetarëve pasi një sinjalizues  i call center-it, e përmendi atë si një njeri të rëndësishëm në kompani që viziton zyrën e Kievit. Sinjalizuesi, i cili denoncoi rastin edhe tek autoritete Suedeze, e  përmendi Toduan si njeriu që qëndron pas këtyre operacioneve.

Ndonëse asnjë dokument zyrtar nuk e lidh Toduan me Milton Group, ai  ka në pronësi një sistem online pagesash që është përdorur për të procesuar shumë prej qytetarëve që janë mashtruar nga Milton. (Todua mohon me forcë çdo përfshirje zyrtare ose joformale në Milton Group.)

Pasi i ka dorëzuar një tufë me dokumente gazetarëve, sinjalizuesi ra dakord të kthehej në kryeqytetin Ukrainas për të marrë pjesë – dhe për të regjistruar në mënyrë sekrete – festën e fundvitit, që premtohej se do qe tejet luksoze.

Tema ishte “Getsbi i Madh”, një roman klasik i shkrimtarit amerikan i vendosur në epokën e Jazzi-t dhe që përbëhej nga performanca të elaboruara me drita me neon dhe çmime.

Kulmonte me fjalimet nga lidershipi i kompanisë dhe më pas nga torta e ditëlindjes që u shfaq befas me tre qirinj të ndezur në nder të ditës së lindjes së Milton.

Drejtori ekzekutiv (CEO) i Milton Group, Jacob Keselman, dha një fjalim tejet motivues duke iu referuar Toduas si “ati” i kompanisë. Ai më pas e thirri atë në skenë për t’i dhuruar tortën e ditëlindjes me tre qirinj të ndezur, një referencë për vitet e operimit të call center-it.

Sinjalizuesi, që mori pjesë në ngjarje, e identifikoi këtë “David” si David Todua. (Todua konfirmoi për gazetarët që kishte marrë pjesë në festë, por vetëm si mysafir i Keselman. Keselman, nga ana e tij, u tha gazetarëve se nuk e njihte Toduan.)

Në fjalimin e tij, Keselman dha një indicie për ekzistencën e një rrjeti të madh të Milton kur ai formalisht përshëndeti pjesëmarrësit nga Maqedonia, Shqipëria dhe Gjeorgjia në festën e fundvitit.

“Vitin e shkuar [2019] ne treguam që jemi kompania numër një në Ukrainë. Le të tregojmë këtë vit që ne jemi kompania numër një në botë!” karikoi ai turmën e qindra punonjësve që thërrisnin.

Nga Kievi në Tiranë: “Unë e di se mashtrojmë njerëzit”

Festa me teme “Great Gatsby”  nuk ishte festa e parë e sezonit që Keselman kremtoi. Në dhjetor, sipas fotove që ai postoi në rrjetet sociale, Keselman mori pjesë në një tjetër festë luksoze të Vitit të Ri, kjo e fundit qe në kryeqytetin e Shqipërisë, Tirana. Atje ai po pozonte për selfie me në krah një burrë të gjatë flokë-bjond. Njeriu qe identifikuar në rrjetet sociale si Andrii Romanko dhe është taguar me flamurin shqiptar duke dëftuar një lidhje të vogël me shtetin e vogël ballkanik.

Bjondi dukej se qe i njohur. Ai ka qenë i fotografuar në krah të Keselman edhe disa herë të tjera, përfshirë edhe në festën e Vitit të Ri të një viti më parë, një parti i ngjashëm i mbajtur në një hotel në Tbilisi, Gjeorgji, në dhjetor, madje edhe me gratë respektive në pushimet e verës.

Duke ndjekur lajmërimet për hapjen e një call center të ri në rrethinat e Tiranës, reporterja e OCCRP filmoi të njëjtin njeri, bashkë me biondin e veçantë, jashtë zyrave në fjalë.

Dokumentet e kompanisë të sigurara nga një i brendshëm dhe të hetuara nga OCCRP, tregojnë se qendra ka qenë e drejtuar nga dy firma — CTA Groupe Shpk dhe APA Liaison Shpk — të dyja të zotëruara nga Amant Josifi, i njëjti këshilltar i Ministres së Mbrojtjes që u kap në xhirimin e kryer bashkë me Toduan.

31 vjec, Josifi ka lidhje të forta në Shqipëri. Ai është këshilltari i Ministres së Mbrojtjes që nga dhjetori 2017, kur ai u emërua nga Olta Xhaçka, një anëtare e Partisë Socialiste që drejtohet nga Edi Rama.

Josifi është gjithashtu një ish-ortak i vëllait të kryeministrit, Olsi Rama, me të cilin ai ka pasur në pronësi një kompani telekomunikacioni dhe telemarketingu, Pegasus Communications, derisa Josifi i shiti aksionet e tij në dhjetor 2017.

E ëma e tij, Pranvera Strakosha, është një gjyqtare e cila është sot Komisionere të Mbikëqyrjes së Shërbimit Civil.

Në një përgjigje me shkrim, Josifi është shprehur se ai ka qenë në festën e Milton Group në Janar meqë kish shkuar “thjesht me pushime” në Kiev dhe e njihte David Toduan. Ai tha se ka marrëdhënie formale me kompaninë.

“Unë e kam takuar për herë të parë z. Todua në Izrael dhe më pas në disa evente,” u shpreh thatë në përgjigjen e tij.

Ai këmbënguli se çdo referencë e call center Shqiptarë në festën e Milton nuk i referohet bizneseve të tij.

Por ama ai dha një detaj, atë se Andrii Romanko ka qenë i punësuar në një nga call center të tij që nga 2018 në “pozicionin e operatorit”.

“Dokumentacioni i hedhur në Drejtorinë e Burimeve Njerëzore tregon se z. Romanko nuk ka qenë i punësuar nga Kompania Milton Group në Kiev”.

Një punonjës i call center , me të cilin foli OCCRP në kushtet e anonimatit nga frika e hakmarrjeve, tha se Romanko ishte një prani e shpeshtë dhe e rëndësishme në zyrë dhe se ai ishte përgjegjës për sigurimin e numrave të telefonit të klientëve.

OCCRP nuk ka parë asnjë provë dokumentare që qendra e Tiranës ka përdorur të njëjtat teknika si ajo e Kievit, ose ka mashtruar këdo.

Punonjësi i tha OCCRP që operacionet e call centerit ishin të strukturuara si ato të zyrave në Kiev, me qindra shitës të rinj që bënin deri në 500 thirrje në ditë për klientët në të gjithë botën, duke u përpjekur t’i bindnin ata të dërgonin para për investime që nuk ekzistojnë. Ata bënë minimumi 300 euro në muaj, me shpërblime që përkthehen në më shumë para. Ashtu si në Kiev, “tavolina” të ndryshme synonin folësit e gjuhëve të ndryshme.

Punëtorët i shesin këto investime përmes të ashtuquajturave “marka”, secila me faqen e saj të internetit të krijuar me kujdes për ta bërë atë të duket si një firmë e mundshme financiare. Punonjësi  tha se Call Centeri në Tiranë kohët e fundit kishte operuar në tre marka të ndryshme: CryptoKartal, AurumPro dhe Virtual Stocks.

“Unë i marr njerëzit në telefon dhe u tregoj atyre një video që flet për  njerëz të ndryshëm që fitojnë miliona euro duke investuar në një bursë Bitcoin, dhe unë u them atyre se është një shans i mirë për ata që të fitojnë,” tha personi.

“Unë e di që mashtrojmë njerëzit.”

Punonjësi  gjithashtu përshkroi një proces dyfazor të ngjashëm me atë në Kyiv, me një grup të shitësve që përdorin “marka” të reja për të mbështetur klientët dhe për të marrë një investim fillestar, dhe një grup tjetër duke i mbajtur ata të fiksuar dhe të nxjerrë më shumë para prej tyre.

“Ata marrin gjithçka që kanë [klientët],” tha personi.

Autoritetet spanjolle kanë paralajmëruar konsumatorët që CryptoKartal nuk është i licencuar siç duhet si një ndërmjetës investimesh; Virtual Stocks dhe AurumPro kanë qenë në mënyrë të ngjashme me flamur të kuq në Itali.

Një grua spanjolle, e cila u shfaq në një listë të “klientëve” të Milton Group, u tha gazetarëve se kishte humbur 300 dollarë ndaj Cryptokartal. (është e mundur që qendrat të tjera të call centrave mund të tregotojnë këtë markë, dhe OCCRP nuk ka parë asnjë provë që viktima u kontaktua nga Shqipëria.)

Josifi nuk iu përgjigj drejtpërdrejt pyetjeve nëse qendra e tij ishte marketing CryptoKartal, Virtual Stocks, apo AurumPro. Ai tha se e kishte vendosur biznesin në një status pasiv pas marrjes së pozitës së qeverisë së tij si këshilltar i ministrisë së mbrojtjes dhe nuk ishte më i përfshirë direkt në menaxhimin e tij.

Nga Tirana në Tbilisi: “Kur ata humbasin paratë, mbetet me ne”

Një figurë tjetër vazhdonte të shfaqej në fotografitë e Jacob Keselman gjatë festës së  Milton Group: një njeri i vogël me mjeker, i cili shpesh  etiketohej me një ikone të flamurit gjeorgjian. Ai  përdor emrin “Danilo Z” në Instagram.

Danilo Z u shfaq me Keselman dhe Romanko në plazh dhe në festën e Vitit të Ri në Tbilisi – këtë herë sfondi pas tyre kishte  me emrin “Morgan Limited”.

Kjo kompani ka edhe lidhje të tjera me Milton Group. Morgan Limited është regjistruar si një call center në Gjeorgji, por është në pronësi të një gruaje ukrainase, Natalia Plutenko. Ajo është ish drejtoresha e një kompanie ukrainase, Ukrshid, aksionari i vetëm i së cilës ishte një njeri me emrin Vladislav Voronin, sipas dokumenteve të kompanisë ukrainase.

Personi me të njëjtin emër është tani drejtori i një kompanie tjetër ukrainase, TOV Easy Way Group, e cila është në pronësi të plotë të Irakli Dadivadze – gjithashtu pronari, në letër, i Milton Group. Easy Way përdor adresën zyrtare të emailit [email protected] dhe bazohet në të njëjtën zyrë. (As Milton Group dhe Morgan Limited nuk iu përgjigjën një kërkese për koment.)

Reporterët nga qendra anëtare e Gjeorgjisë OCCRP, Studio Monitori, vizituan zyrat e Morgan Limited në Tbilisi dhe filmuan “Danilo Z” duke dalë nga ndërtesa.

Një reporter i fshehtë aplikoi për një vend pune në Morgan, i cili shpesh reklamonte për stafin e ri të shitjeve. Në intervistën e saj të punës, asaj iu tha se kompania punëson agjentë që flisnin gjermanisht, rusisht dhe anglisht për të shitur investime financiare në monedha, cryptocurrency, dhe më shumë. “Ne mbajmë kontakte të përditshme me Ukrainën [dega] dhe degët tona janë të lidhura fort,” iu tha reporterit.

Aplikantëve u është thënë gjithashtu se qendra nuk kishte në shënjestër qytetarët e Shteteve të Bashkuara ose Kanadasë, një politikë e qendrës së call center-it ukrainase kjo. Zbatimi i ligjit i SHBA ka qenë veçanërisht aktiv në ndjekjen penale të llojeve të mashtrimeve të operuara nga Milton Group.

Gazetari ishte i ftuar në një seancë trajnimi të mbajtur për stafin e ardhshëm. Ajo që u pa ishte  një dhomë të vogël të pajisur me kamera sigurie, si dhe një dërrasë e zezë me shënime se si të synonte klientët e ardhshëm.

Aty, shitësit e rinj u trajnuan nga një trainer i cili i mësoi ata si të “NJKT” – “Njihni klientët tuaj” – duke bërë pyetje për të tërhequr interesat e tyre në bisedë.

Ata u udhëzuan të mësonin rreth nevojave të klientëve, situatës së tyre familjare, apo edhe karakterit të tyre të supozuar kombëtar.

“Pse është e rëndësishme të njohësh klientët e tu? Për të përdorur këtë informacion kundër tyre, “tha traineri.

“[Nëse ata thonë],” Unë nuk kam nevojë për para, “[thuajeni],‘ Si nuk ju duhen para? Ju keni tre fëmijë në shtëpi.”

“Shumë agjentë nuk i kushtojnë vëmendje vendit, por më besoni, vendi është 20 përqind e të gjithë informacionit,” vazhdoi ajo, duke sqaruar se Afrikanët e Jugut ishin shënjestra të lehta dhe të mira për shitësit e rinj që të praktikonin, ndërsa britanikët ishin më shumë shet dhe kërkon një prekje “të fortë”.

“Me Hollandën, për shembull, unë duhet të jem i gëzuar dhe i sjellshëm. Kur bëhet fjalë për Skandinavinë, duhet të jem e këndshme, e ëmbël, duke folur me fjalë të tilla si “e dashur”, “mjalt”, kjo është kjo, kjo është ajo. Por në Mbretërinë e Bashkuar duhet të jesh shumë profesionist ”.

Fjalë kyçe:   Amant Josifi, Call center, mashtrimi me Call Center, OCCRP