Një grup i organizatave ndërkombëtare të lirisë së medias i kanë paraqitur disa rekomandime Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut në lidhje me COVID-19 për veprimet që duhet të kryhen për rritjen e sigurisë së gazetarëve dhe punonjësve të medias.
Organizatat e përfshira janë ECPMF, NENI 19, Free Press Unlimited dhe OBV Transeuropa, si pjesë e platformës “Përgjigjia e Shpejtë e Lirisë së Medias”.
Raporti thekson se Covid19 ka pasur një ndikim të rëndësishëm negativ në lirinë e medias, shpesh të ndërlidhur me masat qeveritare të marra në përgjigje të pandemisë.
“Midis 1 marsit 2020 dhe 28 shkurtit 2021, ne regjistruam 107 alarme (duke përfshirë 197 persona të sulmuar ose subjekte mediatikë) në 20 vende evropiane në lidhje me COVID-19. Kjo do të thotë që më shumë se 1 në 4 incidente të shkeljeve të lirisë së medias që ne dokumentuam gjatë kësaj periudhe në rajon kishin të bënin me COVID-19”, shkruhet në raport.
Pothuajse 30% e shkeljeve të raportuara ishin sulme fizike dhe pothuajse 60% ishin kërcënime verbale. Ai deklaroi se protestat kundër masave të qeverisë ndaj COVID-19 janë një kërcënim i rëndësishëm për sigurinë e gazetarëve dhe punonjësve të medias:
“Protestat e përhapura gjerësisht kanë çuar në një përkeqësim të sigurisë së gazetarëve në të gjithë Evropën që nga fillimi i pandemisë. Pandemia COVID-19 dhe përgjigjet e qeverive ndaj saj kanë nxitur rritje të protestave në të gjithë Evropën. Demonstratat, në përgjithësi, janë një situatë komplekse dhe sfiduese për gazetarët, të cilët kanë qenë gjithnjë e më shumë të rrezikuar nga sulme verbale dhe fizike gjatë mbulimit të protestat. Kërcënimet kryehen nga protestues, oficerë policie ose shërbimet e sigurisë të ngarkuara për ruajtjen e paqes”.
Organizatat thanë se siguria e ulët e gazetarëve në Evropë është pjesërisht për shkak të politikanëve me “pikëpamje joliberale” të cilët kanë “abuzuar me pandeminë për të sulmuar gazetarët dhe punonjësit e medias, duke ushqyer dhe përkeqësuar një klimë armiqësie dhe mosbesimi.
Përgjigja e Shpejtë e Lirisë së Medias jep rekomandimet e mëposhtme:
Shtetet duhet të përmirësojnë sigurinë e gazetarëve dhe punonjësve të medias që mbulojnë protestat dhe t’i mbrojnë ata nga dhuna fizike, frikësimi dhe ngacmimi nga protestuesit dhe zbatimi i ligjit;
Subjektet shtetërore duhet të sigurojnë që nuk ka pengesa të panevojshme për aktorët e medias për të pasur akses në hinformacionin, dokumente dhe burime të tjera;
Autoritetet publike dhe udhëheqësit politikë duhet të përmbahen nga sulmi verbal ndaj shtypit dhe në vend të kësaj të dënojnë publikisht dhe të adresojnë në mënyrë adekuate sulmet, frikësimet dhe ngacmimet e gazetarëve dhe punonjësve të medias dhe kërcënimeve të tjera ndaj lirisë së mediave;
Masat e marra nga qeveritë për të adresuar pandeminë COVID-19 duhet të jenë në përputhje me kërkesat ndërkombëtare të ligjit për të drejtat e njeriut dhe aktorët shtetërorë nuk duhet të abuzojnë me to për të sulmuar gazetarë dhe punonjës mediatikë ose për të penguar punën e tyre;
Shtetet duhet të përmbahen nga nisja e ndjekjes penale dhe masat e tjera shtrënguese si një mjet kryesor për të luftuar dezinformimin në lidhje me përhapjen e COVID-19;
Shtetet duhet të administrojnë mbështetjen ekonomike për rimëkëmbjen në një mënyrë të drejtë, të barabartë dhe transparente.
