Me tërheqjen e ushtrive perëndimore nga Afganistani, mijëra afganë që kanë shërbyer së bashku me trupat si përkthyes rrezikojnë të mbeten në vend. Nga frika e hakmarrjes talebane, ata po kërkojnë mbështetje nga vendet e NATO -s, por zhvendosjen e tyre.
Pas pushtimit amerikan që largoi talebanët nga pushteti në fund të vitit 2001, një koalicion prej mbi 40 vendesh (përfshirë të gjitha shtetet anëtare të NATO -s) formuan misionin e sigurisë “Forca Ndërkombëtare e Ndihmës së Sigurisë” (ISAF) e cila ishte në veprim nga 2001 deri në 2014.
Më 28 dhjetor 2014, NATO përfundoi zyrtarisht operacionet luftarake në Afganistan dhe zyrtarisht i transferoi qeverisë afgane përgjegjësinë e plotë të sigurisë.
Në vitin 2015, ISAF u pasua nga Operacioni i Mbështetjes (RS) i drejtuar nga NATO, një “mision jo luftarak për të trajnuar, këshilluar dhe ndihmuar forcat afgane të mbrojtjes dhe sigurisë (ANDSF)”, sipas përshkrimit zyrtar të misionit.
Kohët e fundit, rreth 10,000 trupa nga 36 shtete anëtare të NATO-s dhe vende partnere u vendosën në Afganistan, shumica nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Stafi lokal
Pothuajse të gjitha trupat e NATO-s punësuan staf afgan që punonin si përkthyes ose nëpunës për të mbështetur forcat perëndimore.
Tani që NATO po tërhiqet nga Afganistani, shumë vendas kanë frikë se ndikimi i talebanëve do të rritet përsëri. Tashmë në zonat ku kontrollet talebane janë më të forta, ata që punuan me aleatët perëndimorë janë kërcënuar me vdekje.
Kjo është arsyeja pse shumë nga ish-personeli lokal tani shpresojnë se ushtritë dhe organizatat të cilave u shërbenin dikur do t’i ndihmonin të largoheshin nga vendi, ku shumë raportojnë se jeta e përditshme po bëhet gjithnjë e më shumë e rrezikshme.
Rregullat për kualifikimin për vizë, megjithatë, janë të ndryshme dhe ndryshojnë nga vendi në vend. Jo të gjithë ata që kanë punuar si përkthyes për forcat e armatosura të huaja mund të kualifikohen.
Si funksionon marrja e vizave për afganët ne vendet me trupat ushtarake më te medha?
Shtetet e Bashkuara të Amerikës
SHBA-të ishin kontribuesit më të mëdhenj në Misionin e Mbështetjes Vendosëse. 2,500 trupa amerikane ishin vendosur në Afganistan deri vonë.
Që kur filloi tërheqja e trupave amerikane, Shtëpia e Bardhë është vënë nën presion për të mbrojtur aleatët afganë nga sulmet hakmarrëse nga talebanët.
Qeveria amerikane është thirrur nga anët e ndryshme për të përshpejtuar procesin e gjatë dhe kompleks të programit të “vizave speciale të emigrantëve” (SIV). Organizatat i kanë kërkuar qeverisë të marrë në konsideratë një evakuim të menjëhershëm të afganëve të lidhur me SHBA.
Në qershor, Shtëpia e Bardhë njoftoi se do të zhvendoste midis 20,000 dhe 100,000 shtetas afganë që punuan për qeverinë amerikane para se trupat amerikane të largoheshin nga Afganistani. Thuhet se shumica e atyre që do të zhvendosen kanë punuar si përkthyes. Anëtarët e familjes së tyre gjithashtu do të zhvendosen me ta, sipas raporteve të lajmeve.
Deri më tani që nga dhjetori 2014, SHBA -ja ka ndarë 26,500 viza speciale për afganët. Në dhjetor të vitit të kaluar, Departamenti i Shtetit autorizoi 4,000 viza të tjera.
Rreth 18,000 afganë që kanë aplikuar për një vizë aktualisht janë në pritje të procesimit. Ata aplikantë kanë 53,000 anëtarë të familjes, raportoi New York Times. Thuhet se procesi i verifikimit merr një minimum prej 600 ditësh.
Për shkak të përkeqësimit të situatës së sigurisë, Presidenti Joe Biden njoftoi më 24 qershor se aplikantët do të fluturonin në vendet e treta ndërkohë.
Ishulli i Paqësorit Guam, i cili është një territor ishull amerikan, dhe vendet e Lindjes së Mesme thuhet se po vlerësoheshin për këtë, ndërsa aplikantët presin përpunimin e kërkesave të tyre për vizë.
Reuters raportoi se ky evakuim ka të ngjarë të përfshijë një total deri në 50,000 njerëz: rreth 9,000 përkthyes dhe rreth 41,000 anëtarë të familjes.
Gjermani
Gjermania ishte vendi i dytë më i madh në kontributin e trupave në Afganistan. Rreth 1,100 trupa ishin akoma të vendosur atje muajt e fundit.
Në mes të qershorit, qeveria gjermane njoftoi se stafi lokal afgan që punoi për trupat gjermane dhe agjencitë e tjera gjermane në Afganistan nga 2013 e tutje mund të aplikojë për të ardhur në Gjermani. Rregulloret e mëparshme e kishin kufizuar atë periudhë kohore vetëm në dy vitet e fundit.
Çdo rast vlerësohet individualisht. Për më tepër, një projekt -ligj që do të kishte siguruar viza hyrëse për anëtarët e familjes të personelit lokal u refuzua në Parlamentin Gjerman në qershor.
Në prill, ministri gjerman i mbrojtjes njoftoi se 520 afganë dhe familjet e tyre mund të zhvendoseshin në Gjermani. Në atë kohë, Gjermania kishte rreth 1.000 trupa dhe u vlerësua se rreth 520 punonjës vendas kishin punuar për to në dy vitet e fundit.
Nga fillimi i qershorit, rreth 380 nga ata 520 kishin marrë leje për të udhëtuar në Gjermani, raportoi transmetuesi publik gjerman ARD.
Procedurat për pranimin e stafit afgan që kërkojnë mbrojtje ekzistojnë që nga viti 2013, por kur u njoftua tërheqja nga NATO, ministria e mbrojtjes tha se donte të përshpejtonte dhe thjeshtonte këtë procedurë.
Që nga viti 2013, gati 3,400 njerëz kanë hyrë në Gjermani përmes këtij programi, të përbërë nga 798 ish -punonjës lokalë me 2,596 anëtarë të familjes, sipas të dhënave të ministrisë së brendshme të cituara nga Die Zeit.
Kërkesat për viza në Gjermani
Ata që mund të kualifikohen për zhvendosje në Gjermani duhet të paraqesin një raport rreziku që detajon kërcënimet me të cilat po përballen për shkak të punës së tyre me trupat gjermane. Dosja do të konsiderohet vetëm nëse punësimi ishte ende në vazhdim në dy vitet e fundit. Zhvendosja në Gjermani është e mundur vetëm pasi të miratohet ky raport rreziku.
Vetëm ata që kanë punuar drejtpërdrejt me gjermanët do të merren parasysh. Ata që kanë punuar për nënkontraktorë ose me kushte të pavarura nuk kanë të drejtë të aplikojnë. Kjo do të thotë, për shembull, që nëse dikush drejton një dyqan në një kamp ushtarak gjerman pa qenë i punësuar drejtpërdrejt nga Gjermania, nuk do të kualifikohet.
Ende është e paqartë se ku saktësisht aplikantët mund të shkojnë për të dorëzuar dosjet e tyre. Qeveria gjermane në prill njoftoi krijimin e dy zyrave me qendër në Masar-i-Sharif dhe Kabul për përpunimin e rasteve, por këto nuk ishin ende funksionale deri më 5 korrik.
Afganët të cilëve iu dha miratimi i qëndrimit do të duhet të organizohen dhe të paguajnë vetë për udhëtimin e tyre në Gjermani.
Grupet e avokimit të emigrantëve si Pro Asyl kanë kritikuar faktin se nuk ka asnjë procedurë transparente dhe as një zyrë të caktuar tek e cila njerëzit mund të drejtohen.
Mbretëria e Bashkuar
Mbretëria e Bashkuar kontribuoi me 750 trupa në misionin e NATO -s në Afganistan kohët e fundit. Me bazë në provincën Helmand, ata u mbështetën nga rreth 7,000 punonjës afganë të punësuar në vend (LES), rreth gjysma e të cilëve punuan si përkthyes.
Qeveria britanike ka thënë se civilëve afganë u takon një mirënjohjeje për shërbimin e tyre. Në vitin 2013, ajo njoftoi Skemën Ex Gratia (EGS) për të zhvendosur afganët në MB.
Që nga miratimi i skemës, kushtet e pranueshmërisë janë zgjeruar për të lejuar anëtarët e familjes të aplikojnë për t’u nënshtruar rregullave të migrimit familjar pa pasur nevojë të përmbushin kërkesat e gjuhës angleze, as pragun minimal të të ardhurave.
Rregullat e migrimit të familjes u shtrinë edhe tek partnerët e civilëve të zhvendosur të cilët kishin filluar një lidhje pas transferimit të tyre në MB.
Kriteret e zhvendosjes fillimisht përjashtuan personelin e punësuar në vend që ishte pushuar nga puna.
Qeveria tani ka konfirmuar se ata që u pushuan nga puna për kundërvajtje të vogla, por që përndryshe kishin të drejtë për zhvendosje do të miratoheshin nëse nuk do të kishte arsye të tjera.
Deri në fund të vitit 2020, mbi 1,400 përkthyes dhe familjet e tyre u transferuan në Mbretërinë e Bashkuar nën EGS. Qeveria ka vlerësuar se rreth 3,000 të tjerë do t’u bashkohen atyre, sipas The New York Times.
Artikull i botuar në Info Emigrants/Përshtatur nga Exit News.
